1. Saw palmetto
Saw palmetto гэх ургамал нь Альфа хориглогч ба 5-альфа-редуктаза ферментийг дарангуйлснаар түрүү булчирхайн томролын эсрэг үйлдэл үзүүлдэг нь судалгаагаар нотлогдсон. Бусад ижил үйлдэлтэй эм бэлдмэлүүд нь бэлгийн үйл ажиллагааг алдагдуулдаг бол saw palmetto нь ямар ч сөрөг нөлөөгүй байгалийн гаралтай ургамал юм. Энэ нь тестостерон буюу эр бэлгийн дааврын хэмжээг нэмэгдүүлэх, түрүү булчирхайн эрүүл мэндийг сайжруулах давуу талттай ургамал юм. Швейцарьт 2012 онд хийсэн судалгаагаар найман долоо хоногийн турш явцад 82 өвчтөнд өдөр бүр 320 миллиграмм Saw palmetto хандыг уулгахад эмчилгээний төгсгөлд түрүү булчирхайн шинж тэмдгийн үнэлгээний оноогоор сайжрал илэрч, үр дүн нь өвчтөнүүдэд маш сэтгэл ханамжтай байсан гэсэн судалгаа байдаг. Saw palmetto нь эр бэлгийн дааврын хэмжээнд нөлөөлөхөөс гадна түрүү булчирхайн хоргүй томролтой холбоотой шээс ялгаруулах асуудалд тусалдаг. Үүнд:
- Шээхдээ дүлж шээх
- Тестостероны түвшин алдагдах
- Бэлгийн дур хүсэл буурах
- Бэлгийн сулралыг эмчлэх
- Дааврын шалтгаанд эрчүүдийн үс уналтыг багасгах зэрэг үр нөлөөтэй
Мөн энэхүү ургамал нь түрүү булчирхайн хорт хавдрын эсийн өсөлтийг дарангуйлж, хавдрын эсийг устгах чадвартай болохыг тогтоожээ.
2. Cayenne pepper-Кайенны чинжүү
Кайенны чинжүүг одоогоор өвс, амтлагч гэхээсээ илүү жимс гэж үздэг ба түрүү булчирхайн эрүүл мэндийг маш сайн дэмждэг
- 2006 онд Ройтерс-д нийтлэгдсэн нийтлэлд UCLA Анагаахын сургуулийн профессор, доктор Сорен Леманны хийсэн судалгаанд капсайцин (цайенны чинжүүний бүрэлдэхүүн хэсэг) нь хүний түрүү булчирхайн хорт хавдрын эсүүдэд үржлийг саатуулах нөлөө үзүүлдэг гэж тэмдэглэжээ.
Мөн Японы судлаачид капсаицин нь түрүү булчирхайн хорт хавдрын эсийн өсөлтийг in vitro орчинд мэдэгдэхүйц удаашруулдаг болохыг тогтоожээ.
3. Soybeans-Шар буурцаг
Япончууд шар буурцгийн бүтээгдэхүүнийг их хэмжээгээр хэрэглэдэг бөгөөд түрүү булчирхайн хорт хавдрын улмаас нас баралтын түвшин маш бага байдаг. Шар буурцгаар хооллодог эр амьтад түрүү булчирхайн хорт хавдраар өвчлөөгүй байгаа нь судалгаанаас харагддаг.
4. Хар үр (Nigella sativa, black cumin)
Хар үр нь хавдрын эсрэг болон хавдрын эсрэг маш хүчтэй шинж чанартай байдаг. Ялангуяа хар үрийг түрүү булчирхайн хорт хавдар болон түрүү булчирхайн бусад асуудал, тухайлбал түрүү булчирхайн үрэвслийг эмчлэхэд нэн тустай болох нь тогтоогджээ. Судалгаанаас үзэхэд хорт хавдрын эсийг устгасан үр нөлөө нь 50-80% байжээ.
5. Хөх тарианы өвсний цэцгийн ханд
BJU олон улсын Сэтгүүлд нийтлэгдсэн янз бүрийн судалгаанд Хөх тарианы өвсний цэцгийн хандыг хэрэглэж байгаа эрчүүд түрүү булчирхайн хоргүй гиперплазиас үүдэлтэй шинж тэмдгүүд сайжирсан гэж нийтлэгдсэн байдаг.
Энэ нь шөнө босож шээх, дутуу шээсэн мэт санагдах зовиурыг тун сайн багасгадаг ажээ.
6. Халгай (Urtica dioica)
Халгайг анагаах ухаанд хэрэглэдэг боловч бүхэлд нь хэрэглэдэггүй боловч энэ нь идэвхтэй нэгдлүүдийг агуулсан үндэс юм. Халгайн үндэс нь түрүү булчирхайн хоргүй гиперплазитай холбоотой шинж тэмдгүүдийг багасгахад тусалдаг үрэвслийн эсрэг шинж чанартай холбоотой юм.
7. Red clover-Улаан хошоонгор
Улаан хошоонгорыг түрүү булчирхайн хорт хавдар болон бусад хавдар үүсэхээс урьдчилан сэргийлэх төдийгүй түрүү булчирхайн томролын эмчилгээнд нэмэлтээр хэрэглэсээр ирсэн.
Хэд хэдэн туршилтаар улаан хошоонгор бэлдмэл нь шээхтэй холбоотой шинж тэмдгүүдийг 23% хүртэл бууруулж байгаа нь тогтоогдсон.
8. Цагаан гаа
Цагаан гааны ханд (Zingiber officinale) нь хүний эсийн түрүү булчирхайн хорт хавдрын эсийг эрүүл эсийг гэмтээхгүйгээр устгах чадвартай.
Өдөр бүр нэг кг жин тутамд 100 мг цагаан гааны хандыг нэг тунгаар хэрэглэвэл үр нөлөө нь үр дүнд хүрсэн. Хоёр сарын хугацаанд цагаан гааны ханд нь хорт хавдрын өсөлтийг хоёр дахин бууруулсан байна.
Судлаачид өдөр бүр 100 грамм шинэхэн цагаан гаа идэх нь ижил үр дүнд хүргэнэ гэж тооцоолжээ.
Цагаан гаа нь хавдрын эсрэг үрэвслийн эсрэг, антиоксидант, антипролифератив нөлөөтэй тул химийн урьдчилан сэргийлэх ирээдүйтэй бодис болгодог.
